กองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม เพื่อประโยชน์สาธารณะ (กทปส.) โดย สำนักงาน กสทช. สนับสนุนทุนวิจัยให้แก่ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ในการศึกษาแนวนโยบายการให้บริการและการกำกับกิจการดาวเทียมประเภทวงโคจรไม่ประจำที่ (NGSO) เพื่อการพัฒนาระบบนิเวศเศรษฐกิจอวกาศด้านดาวเทียมของประเทศไทย ชี้เศรษฐกิจอวกาศมีบทบาทต่อเทคโนโลยีในชีวิตประจำวันหลายประเด็น และถือเป็นอีกหนึ่งกลุ่มสำคัญที่สามารถสร้างเม็ดเงินให้ประเทศพร้อมขับเคลื่อนความก้าวหน้าได้หลายมิติ อาทิ การสื่อสาร พยากรณ์อากาศ และสำรวจทรัพยากร
กองทุนวิจัยและพัฒนา กิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคม เพื่อประโยชน์สาธารณะ (กทปส.) เปิดเผยว่า เศรษฐกิจอวกาศ หรือ Space Economy เป็นอีกหนึ่งโอกาสที่สามารถต่อยอดไปได้ในหลากหลายอุตสาหกรรม ซึ่งจะมีส่วนช่วยพัฒนาเศรษฐกิจ รวมถึงคุณภาพชีวิตของคนในประเทศไทย โดยเศรษฐกิจอวกาศนับเป็นส่วนหนึ่งของโครงสร้างพื้นฐานที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับระบบการรับส่งสัญญาณ การส่งผ่านข้อมูล การให้บริการอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงในพื้นที่ห่างไกล การให้บริการระบบสื่อสารบนเรือ ตามท้องทะเลและบนอากาศยาน รวมทั้งการรองรับเทคโนโลยีบริการใหม่ เช่น AI และ IoT เพื่อส่งเสริมการพัฒนาขีดความสามารถทางการแข่งขันของภาคอุตสาหกรรมของประเทศไทยในทุกด้าน อีกทั้ง เศรษฐกิจอวกาศยังเป็นส่วนหนึ่งที่ภาครัฐไทยให้ความสำคัญ ด้วยสัมพันธ์กับการจัดสรรคลื่นความถี่และกำกับการประกอบกิจการวิทยุกระจายเสียง วิทยุโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม ตามแผนระดับชาติว่าด้วยการพัฒนาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2561-2580) ร่วมด้วย
ในส่วนของกองทุนวิจัยและพัฒนา กิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคม เพื่อประโยชน์สาธารณะ (กทปส.) นับว่ามีบทบาทในการบริหารสิทธิในการเข้าใช้วงโคจรดาวเทียมตามแผนนโยบาย รวมถึงเล็งเห็นการเติบโตของเศรษฐกิจอากาศ โดยเฉพาะดาวเทียมประเภทวงโคจรไม่ประจำที่ (NGSO) ที่ปัจจุบันทั่วโลกต่างให้ความสนใจอย่างมากในการลงทุน จึงมีการบริหารจัดการทุนเพื่อเป็นส่วนพัฒนาโครงสร้างเทคโนโลยีสมัยใหม่ และพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลให้มีประสิทธิภาพสูงครอบคลุมทั่วประเทศ ซึ่งได้เข้าไปสนับสนุนการศึกษาวิจัยของสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA เพื่อเป็นอีกส่วนในการช่วยขับเคลื่อนนวัตกรรมอย่างเทคโนโลยีอวกาศที่อยู่เบื้องหลังพื้นฐานชีวิตของคนไทยทุกคน ให้มีกำลังในการแข่งขันกับธุรกิจต่างชาติที่เข้ามาลงทุนในไทย สามารถใช้เทคโนโลยีอวกาศขับเคลื่อนธุรกิจและส่งเสริมเศรษฐกิจอวกาศ รวมทั้งเปิดโอกาสให้คนไทย ผู้วิจัยไทย และผู้ประกอบการไทย ได้ร่วมพัฒนาเพื่อไม่ทำให้เม็ดเงินรั่วไหลออกนอกประเทศ
ดร.ดำรงค์ฤทธิ์ เนียมหมวด รองผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA และหัวหน้าโครงการศึกษาแนวนโยบายการให้บริการและการกำกับกิจการดาวเทียมประเภทวงโคจรไม่ประจำที่ (NGSO) เพื่อการพัฒนาระบบนิเวศเศรษฐกิจอวกาศด้านดาวเทียมของประเทศไทย กล่าวว่า ปัจจุบันนี้คนไทยเป็นจำนวนมากคงคุ้นชินกับการใช้เทคโนโลยีในการดำรงชีวิตเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะการใช้สมาร์ทโฟน โดย “อวกาศ” เข้ามาอยู่ในเบื้องหลังในหลากหลายเทคโนโลยี อาทิ การใช้แผนที่นำทางในสมาร์ทโฟน การสั่งอาหารแบบเดลิเวอรี่ นอกจากนี้ “อวกาศ” ยังมีบทบาทในการขับเคลื่อนประเทศในหลายมิติ อาทิ ดาวเทียมเพื่อการสำรวจและจัดทำแผนที่ การติดตามและวิเคราะห์สภาพอากาศ การเฝ้าระวังทางสิ่งแวดล้อมและภัยพิบัติ การป้องกันประเทศ ดาวเทียมทางการทหาร การบริหารจัดการการจราจรในอวกาศ รวมถึงการทดลองทางอวกาศด้วย
สำหรับ ดาวเทียมประเภทวงโคจรไม่ประจำที่ หรือ Non-Geostationary Satellite Orbit (NGSO) มีประเภทการใช้งานที่หลากหลาย เช่น ดาวเทียมสำรวจทรัพยากร ดาวเทียมนำร่อง ดาวเทียมอุตุนิยมวิทยา ดาวเทียมเพื่อการทดลองทางวิทยาศาสตร์ ดาวเทียมให้บริการอินเทอร์เน็ตบรอดแบนด์ และอินเทอร์เน็ตของสรรพสิ่ง (Internet of Things-IoT) ดาวเทียมที่ให้บริการด้านการสื่อสารในรูปแบบ 5G/6G เป็นต้น ขณะเดียวกัน ในอนาคต 4 – 5 ปีข้างหน้า ประเทศไทยจะเกิดการเปลี่ยนแปลงเป็นอย่างมากจากการศึกษาและพัฒนาดาวเทียมประเภทวงโคจรไม่ประจำที่ (NGSO) อาทิ การเกิดขึ้นของ 6G ที่สามารถทำให้การสื่อสารเกิดขึ้นได้ในทุกที่ทุกเวลา เป็นต้น จะเห็นได้ว่า ดาวเทียมประเภทวงโคจรไม่ประจำที่ (NGSO) ล้วนเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของผู้คนในหลากหลายด้าน แต่ทว่าไม่ได้รับการพูดถึงมากเท่าที่ควร หากได้รับการสนับสนุนอย่างตรงจุดก็ย่อมส่งผลดีต่อเศรษฐกิจประเทศไทยแน่นอน
“นับเป็นเรื่องที่น่ายินดี เมื่อกองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม เพื่อประโยชน์สาธารณะ (กทปส.) โดย สำนักงาน กสทช. ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของเศรษฐกิจอวกาศอย่างมาก พร้อมทั้งมีการศึกษาวิจัยในด้านนโยบาย และการกำกับดูแลดาวเทียมสื่อสารเพื่อผลประโยชน์ของประเทศมากขึ้น จึงมีการสนับสนุนทุนวิจัยให้กับโครงการศึกษาแนวนโยบายการให้บริการและการกำกับกิจการดาวเทียมประเภทวงโคจรไม่ประจำที่ (NGSO) เพื่อการพัฒนาระบบนิเวศเศรษฐกิจอวกาศด้านดาวเทียมของประเทศไทย และเพื่อสร้างประโยชน์ให้กับประเทศสูงสุด ซึ่งประเทศไทยมีเศรษฐกิจอวกาศที่ไม่ได้ด้อยไปกว่าประเทศอื่น แต่ไม่ได้รับการพูดถึงอย่างชัดเจน เพราะถูกควบรวมไปกับเศรษฐกิจดิจิทัลที่มีมูลค่าค่อนข้างสูง ทำให้ความสำคัญของอวกาศถูกลดทอนไปไม่น้อย ถึงแม้เศรษฐกิจอวกาศของไทยจะไม่ได้ด้อยไปกว่าใคร แต่เราก็ต้องเร่งเครื่องพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศให้ดีขึ้น ในด้านเทรนด์อวกาศประเทศไทยยังเท่าทันกับประเทศอื่นๆ ในเอเชีย เพียงแต่ว่าต้องผลักดันให้เกิดการใช้ประโยชน์ให้มากขึ้น รวมถึงให้ความสำคัญกับอวกาศในฐานะที่เป็นอีกหนึ่งทรัพยากรสำคัญของไทย” ดร.ดำรงค์ฤทธิ์ กล่าวสรุป
