สรท.มั่นใจส่งออกไทยไตรมาสแรกโตต่อเนื่อง 5% คาดทั้งปีโต5-8%ท่ามกลางปัจจัยเสี่ยงทั้งอุปสรรคราคาพลังงานทรงตัวระดับสูง แรงงานภาคการผลิตขาดแคลน และสถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด – 19“โอมิครอน” แนะ 3 ทางหลักดันส่งออกไทยเติบโต
ดร.ชัยชาญ เจริญสุข ประธานสภาผู้ส่งสินค้าทางเรือแห่งประเทศไทย (สรท.) เปิดเผยว่าภาวะการค้าระหว่างประเทศของไทยเดือนธันวาคม 2564 กับเดือนเดียวกันของปีก่อนพบว่าการส่งออกมีมูลค่า 24,930.3 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขยายตัว 24.2% และมีมูลค่าในรูปเงินบาทเท่ากับ 810,711.8 ล้านบาท ขยายตัว 34.5% (เมื่อหักทองคำ น้ำมัน และอาวุธยุทธปัจจัย พบว่าการส่งออกในเดือนธันวาคมขยายตัว 23.0%) ขณะที่การนำเข้ามีมูลค่า 25,284.5 ล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ ขยายตัว 33.4% และมีมูลค่าในรูปเงินบาทเท่ากับ 833,237.4 ล้านบาท ขยายตัว 44.4% ส่งผลให้ดุลการค้าของประเทศไทยในเดือนธันวาคม 2564 ขาดดุลเท่ากับ 354.2 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือเท่ากับ 22,525.6 ล้านบาท
ภาพรวมการค้าระหว่างประเทศของไทยในเดือนมกราคม – ธันวาคมของปี 2564 เทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีก่อนพบว่า ไทยส่งออกรวมมูลค่า 271,173.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ขยายตัว 17.1% และมีมูลค่าในรูปเงินบาทเท่ากับ 8,542,102.7 ล้านบาท ขยายตัว 18.9% (เมื่อหักทองคำ น้ำมัน และอาวุธยุทธปัจจัย พบว่าการส่งออกในช่วง 11 เดือนนี้ขยายตัว 19.8%) ในขณะที่การนำเข้ามีมูลค่า 267,600.3 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ขยายตัว 29.8% และมีมูลค่าในรูปเงินบาทเท่ากับ 8,549,082.3 ล้านบาท ขยายตัว 32% ส่งผลให้ดุลการค้าของประเทศไทยในเดือนมกราคม-ธันวาคมของปี 2564 เกินดุล 3,573.2 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ในขณะที่ขาดดุลในรูปเงินบาทเท่ากับ 6,979.6 ล้านบาท
สรท.คาดการณ์ส่งออกไทยในไตรมาสแรกปี 2565 โตต่อเนื่อง 5% และคงคาดการณ์ส่งออกไทยทั้งปี 2565 เติบโตระหว่าง 5-8% (ณ เดือนกุมภาพันธ์ 2565) โดยมีปัจจัยปัจจัยเสี่ยงที่เป็นอุปสรรคสำคัญ ได้แก่ 1) ราคาพลังงานทรงตัวในระดับสูง ส่วนหนึ่งจากผลกระทบจากข้อพิพาทระหว่างรัสเซียและยูเครน ทำให้ราคาแก๊สธรรมชาติและถ่านหินน้ามันในยุโรปและของโลกเพิ่มสูงขึ้น ขณะที่สหภาพยุโรปอาจขาดแคลนพลังงานเนื่องจากยุโรปนำเข้าแก๊สจากรัสเซีย 25-50% กรณีดังกล่าวส่งผลให้หมวดหมู่สินค้าที่เกี่ยวเนื่องกับน้ำมันมีมูลค่าสูงขึ้นในทางกลับกันส่งผลต่อต้นทุนการผลิตสินค้าเกือบทุกประเภทรวมถึงต้นทุนการขนส่งที่ต้องปรับตัวสูงขึ้นตามกลไกราคาพลังงานในตลาดโลก ส่งผลให้ราคาสินค้าอุปโภคบริโภคปรับตัวสูงขึ้นหลายเท่าตัวทั่วโลก 2) แรงงานในภาคการผลิตขาดแคลนต่อเนื่อง ประกอบกับต้นทุนการจ้างงานปรับตัวสูงขึ้น กระทบการผลิตเพื่อการส่งออกที่กำลังฟื้นตัว 3) ปัญหาความหนาแน่นภายในท่าเรือประเทศปลายทาง ทำให้ต้องใช้ระยะเวลานานในการขนถ่ายสินค้า รวมถึงปัญหา Space allocation ไม่เพียงพอ ทำให้ไม่สามารถจองระวาง ตลอดจนค่าระวางเรือยังคงทรงตัวในระดับสูง 4) ปัญหาวัตถุดิบขาดแคลนและราคาผันผวน อาทิ เซมิคอนดักเตอร์, เหล็ก, น้ำมัน ส่งผลให้ภาคการผลิตเพื่อส่งออก ยังคงประสบปัญหาอย่างต่อเนื่อง เป็นต้น 5) สถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด – 19 “โอมิครอน” หลายประเทศมีการฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มที่สามและเข็มที่สี่ต่อเนื่อง และเริ่มมีการผ่อนคลายมาตรการสำหรับการเดินทางเข้าประเทศ อาทิ นิวซีแลนด์ (เฉพาะผู้ที่เดินทางในประเทศและมาจากออสเตรเลีย) ขณะที่ นอร์เวย์ เดนมาร์กยกเลิกมาตรการควบคุมโควิด-19 ที่เหลืออยู่ อย่างไรก็ดียังคงต้องติดตามและประเมินสถานการณ์ไวรัสโอมิครอนสายพันธุ์ย่อย BA.2 ซึ่งกำลังแพร่ระบาดอย่างรวดเร็วในหลายประเทศ
ข้อเสนอแนะของสภาผู้ส่งสินค้าทางเรือแห่งประเทศไทย
ด้านการตลาด (Marketing) มีแนวทางที่สำคัญประกอบด้วย 1.1) ขอให้หน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องเร่งกระชับความสัมพันธ์ทางการค้าและจัดกิจกรรมส่งเสริมการตลาดเพื่อยกระดับ/กระตุ้นให้เกิด Trade activity ในลักษณะ Exhibition / Business matching ระหว่างกันให้มากขึ้น อาทิ จัดกิจกรรมเยือนซาอุดิอาระเบีย และประเทศเป้าหมายสำคัญ 1.2) เร่งผลักดันการใช้สิทธิประโยชน์จากความตกลง RCEP พร้อมกับเพิ่มกิจกรรมส่งเสริมการตลาดในประเทศคู่เจรจาให้มากขึ้น
ด้านการอำนวยความสะดวกทางการค้า (Trade Facilitation) มีแนวทางที่สำคัญประกอบด้วย 2.1) เร่งยกระดับการใช้ระบบดิจิทัลแพลตฟอร์มเข้ามาช่วยอำนวยความสะดวกทางการค้าเต็มรูปแบบ เช่น National Single Window ให้เป็น Single Submission 2.2) เร่งลงทุนโครงสร้างพื้นฐานเพื่อยกระดับประสิทธิภาพและอำนวยความสะดวก และช่วยลดต้นทุน อาทิ ด้านโลจิสติกส์และการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ เป็นต้น
ด้านการควบคุมต้นทุนการผลิต (Production cost) มีแนวทางที่สำคํญประกอบไปด้วย
3.1) ขอให้ภาครัฐตรึงราคาพลังงาน โดยเฉพาะน้ำมันดีเซลไม่ให้เกิน 30 บาท/ลิตร เนื่องจากต้นทุนพลังงานคิดเป็นต้นทุนที่สำคัญในการผลิต ราว 2-10% หากราคาพลังงานมีการปรับตัวสูงเกินไปจะส่งผลกระทบต่อต้นทุนภาคการผลิตของแต่ละอุตสาหกรรมเพิ่มขึ้นโดยตรง
3.2) ขอให้ภาครัฐช่วยควบคุมต้นทุนภาคการผลิตตลอดโซ่อุปทาน อื่น อาทิ ค่าน้ำ ค่าไฟ วัตถุดิบขั้นกลางสำหรับการผลิตสินค้าอุปโภคบริโภค
3.3) ขอให้ภาครัฐพิจารณาการปรับขึ้นค่าแรงขั้นต่ำโดยอ้างอิงจากปัจจัยการปรับขึ้นตามอัตราเงินเฟ้อเป็นหลัก และขอให้พิจารณาปรับขึ้นแบบค่อยเป็นค่อยไป เนื่องจากปัจจุบันผู้ประกอบการมีต้นทุนแรงงานที่ค่อนข้างสูง โดยเฉพาะ
3.3.1) การนำเข้าแรงงานต่างด้าวเฉลี่ยต่อคนประมาณ 12,000 บาท 3.3.2) ผู้ประกอบการส่วนใหญ่จ่ายค่าจ้างเกินกว่าค่าแรงขั้นต่ำกำหนดไว้ ดังนั้นหากมีการปรับขึ้นค่าแรงขั้นต่ำมากเกินไปอาจกระทบกับธุรกิจในระดับ SME ที่กำลังฟื้นตัวจากผลกระทบโควิด-19 และยังไม่มีศักยภาพเพียงพอที่จะปรับขึ้นค่าจ้างขั้นต่ำได้ในช่วงเวลานี้ นอกจากนี้ภาครัฐควรต้องส่งเสริม ยกระดับ upskill–reskill ให้กับแรงงานในแต่ละอุตสาหกรรมโดยเร็ว
3.3.3) ผู้ประกอบการมีต้นทุนการฝึกอบรมและยกระดับประสิทธิภาพของแรงงานในสถานประกอบการและแรงงานใหม่ให้มีความพร้อมในการปฏิบัติงานจริง และเมื่อแรงงานมีความพร้อม จะมีการปรับขึ้นค่าแรงให้ตามความเหมาะสม
3.3.4) ผู้ประกอบการมีการจ่ายผลตอบแทนให้กับแรงงานในรูปแบบของโบนัสและสวัสดิการอื่นเมื่อกิจการสามารถทำกำไรได้ ซึ่งสะท้อนความผลิตภาพของแรงงานและสอดคล้องกับสถานการณ์ทางธุรกิจของผู้ประกอบการ
