หากจะถามว่ารูปเหมือนสุภาพบุรุษสุดหล่อ-เท่ระเบิดที่ติดอยู่ตามบังโคลนรถสิบล้ออวดสายตาผู้ใช้รถใช้ถนนจนชินตามีกี่คน?หลายท่านคงพอนึกภาพออกว่ามีกี่คน แต่หากจะถามต่อว่าแล้วเขาคนนั้นเป็นใคร?และมีเบื้องหน้า-หลังอย่างไรถึงได้รับเกียรติสลักภาพติดอยู่ตามบั้นท้ายสิงห์รถบรรทุก
ผมเชื่อว่ามีจำนวนไม่น้อยเลยแหล่ะครับที่อาจจะทราบเบื้องลึก-ที่มาที่ไป!
เช เกบารา หรือ ”เช…ยังไม่ตาย”ฉายานามที่ผู้คนทั่วโลกภูมิใจรจนาให้เขา “เช” คือชายนักปฏิวัติแนวมาร์กซิสต์ชาวอาร์เจนตินา ผู้เป็นดั่งไอค่อนการปฏิวัติ-แรงบันดาลใจแก่คนทั่วโลก
ทวนเข็มนาฬิกากลับไปเมื่อครั้งยังเป็นนักศึกษาแพทย์หนุ่ม เขาเดินทางไปทั่วทวีปอเมริกาใต้และรู้สึกสะเทือนใจกับความยากจนข้นแค้น ความหิวโหย และโรคภัยที่เขาพบระหว่างทาง เป็นแรงปรารถนาเพื่อทำลายล้างสิ่งที่เขามองว่าเป็นการขูดรีดของทุนนิยมในลาตินอเมริกาผลักดันให้เขาเข้ามีส่วนเกี่ยวข้องในการปฏิรูปสังคมในหลายประเทศ
จนกระทั่งในโบลิเวีย
ที่นี่เขาถูกกองทัพโบลิเวียซึ่งมีซีไอเอสนับสนุนอยู่จับและถูกประหารชีวิตในวันที่ 9 ต.ค. 2510 (ค.ศ. 1967) โดยไม่ผ่านกระบวนการยุติธรรม
และเขาได้หล่นประโยคสุดท้ายชีวิตเอาไว้ว่า “ยิงฉันเลย
ฉันมันก็แค่ผู้ชายธรรมดาคนหนึ่ง”
การตายของเชไม่ได้เป็นเพียงแค่ประวัติศาสตร์ที่ถูกลบเลือนหายไป
แต่กลุ่มนักศึกษาทั่วโลกต่างรับรู้ และได้ยกย่องการกระทำที่กล้าหาญและทรนงของเขา
จนในที่สุด “เช เกบารา” ได้กลายเป็นสัญลักษณ์ของการปฏิวัติ
และมีอิทธิพลอย่างมากต่อการเคลื่อนไหวทางการเมือง
และภาพใบหน้าของเขาก็ได้กลายเป็นสัญลักษณ์ที่ติดอยู่บนเสื้อ กระเป๋า ของที่ระลึก ไม่เว้นแม้แต่ตามบังโคลนรถบรรทุกมาจวบปัจจุบัน!
อีกชายท่านหนึ่งเป็นใครไม่ได้นอกจาก “อัล ปาซิโน’ นักแสดงหนุ่มสุดหล่อมาดเท่ผู้รับบท ‘แฟรงค์ เซอร์ปิโก’ในบทภาพยนตร์เรื่อง Serpico ซึ่งถ่ายทำจากชีวิตจริงของ‘แฟรงค์ เซอร์ปิโก’ตำรวจหนุ่มผู้ทรนงแห่งมหานครนิวยอร์ก ผู้สร้างประวัติศาสตร์สะเทือนวงการตำรวจทั่วสหรัฐอเมริกา
เรื่องจริงของตำรวจ ‘ตงฉิน’ ที่ทนไม่ได้และไม่ยอมก้มหน้าต่อการคอรัปชั่นทุกรูปแบบในวงการ ไม่ว่าจะเป็นการรีดไถเงิน การโกงกินโดนมิชอบด้วยกฎหมายของคนในชุดเครื่องแบบเดียวกัน ‘เซอร์ปีโก’พยายามต่อสู้อย่างถึงที่สุดกับความเลวร้ายทุกรูปแบบของบุคคลผู้สวมเครื่องแบบผู้พิทักษ์สันติราษฎร์ในความยึดมั่นถือมั่นและศรัทธาในอาชีพตำรวจของเขา
การเคลื่อนไหวของเขาส่งผลกระทบในวงกว้างต่อวงการตำรวจ กระทั่งทางการได้จัดกรรมการสอบสวนพิเศษขึ้น ผลการสอบสวนในครั้งนั้นทำให้เจ้าหน้าที่ตำรวจหลายคน รวมถึงนายตำรวจชั้นผู้ใหญ่ตกเป็นจำเลยในคดีทุจริตโกงกินครั้งยิ่งใหญ่ของอเมริกา และมีผลให้ผู้บัญชาการตำรวจแห่งมหานครนิวยอร์กต้องลาออกจากตำแหน่ง
“ข้าพเจ้าเชื่อว่าการทุจริตจะไม่บังเกิดขึ้น ถ้าผู้ใหญ่ไม่ยินยอมให้เกิดขึ้น” คือคำพูดอมตะของเซอร์ปีโก้ ที่สะท้อนเข้าไปในหัวใจของอเมริกันชน
ความสำเร็จของภาพยนตร์เรื่อง Serpico มาจากความศรัทธาในตัวผู้ชม รวมไปถึงก้นบึ้งของประชาชนทั่วไปที่กำหมดหวัง เหนื่อยหน่าย และเอือมระอาต่อสภาพสังคมยุคนั้น Serpico ได้มอบทางออกที่เป็นรูปธรรมอันชัดเจนแก่พวกเขา เป็นฮีโร่ในแบบฉบับของคนดี เป็นตัวอย่างแก่พลเมืองในการยึดถือความยุติธรรมเป็นแบบอย่าง
Serpico กลายเป็นภาพยนตร์อมตะที่ทรงอิทธิพลอย่างสูงต่ออเมริกา นานาชาติ และขยายมาไกลถึงประเทศไทยเราด้วย ผนวกบริบททางสังคมในยุคสมัยนั้น สังเกตได้จากการติดรูป“อัล ปาชิโน”ในบทบาท“แฟรงค์ เซอร์ปีโก”ไว้ที่บังโคลนรถบรรทุกอย่างแพร่หลาย
อีกหนึ่งสาเหตุที่เป็นขวัญใจรถบรรทุกเนื่องจาก“เซอร์ปิโก” เป็นตำรวจตงฉิน ตรงข้ามกับตำรวจทั่วไปที่ชอบรีดไถตามท้องถนน ทำให้ภาพ “อัล ปาชิโน”ในบทบาท “แฟรงค์ เซอร์ปีโก”ในหนังเรื่อง Serpico มักติดอยู่ตามท้ายรถบรรทุกในสมัยช่วงที่หนังเรื่องนี้กำลังดังเป็นพลุแตก
และยังคงเป็นที่นิยมเรื่อยมาแม้จวบทุกวันนี้จะมีให้เห็นไม่มากนักเฉกเช่นในอดีต!
ทั้ง“เช กาบารา”และ“อัล ปาชิโน”คือบรุษฮีโร่โลกผู้เป็นต้นแบบในการปฏิวัติสังคม และกล้าท้าชนความอยุติธรรม-คดโกง-เหลื่อมล้ำทางกฎหมายให้กับอนุชนรุ่นหลังทั่วโลกได้ยืดถือเป็นไอค่อนและแรงบันดาลใจในการต่อสู้
แม้ทั้ง 2 ฮีโร่จะลาโลกไปนานแล้ว กระนั้นหากชายตามองบั้นท้ายรถบรรทุกแล้วได้เห็นภาพวาด-รูปเหมือน 2 ชายฮีโร่โลกนี้แล้ว กะเทาะแก่นความรู้สึกเหมือนพวกเขา
…“ยังไม่ตายไปจาก…โลกนี้”
:ขันธ์ธีร์
